คนชอบกลั้นระวัง พฤติกรรมเสี่ยงทำร้ายลำไส้
ในชีวิตประจำวันของคนยุคใหม่ หลายคนอาจเจอสถานการณ์ที่ไม่สะดวกต่อการขับถ่าย เช่น อยู่ในที่สาธารณะ หรือมีเวลาจำกัด จึงมักเลือกที่จะกลั้นอุจจาระเอาไว้โดยไม่รู้ตัวว่าพฤติกรรมนี้ส่งผลเสียต่อระบบขับถ่ายและสุขภาพในระยะยาว การเข้าใจผลกระทบจากการอั้นอุจจาระจึงเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อให้เราดูแลสุขภาพลำไส้ได้ดีขึ้น
ทำไมจึงไม่ควรกลั้นอุจจาระ?
การขับถ่ายเป็นกระบวนการทางธรรมชาติที่ร่างกายใช้กำจัดของเสียออกจากลำไส้ใหญ่ เมื่อเกิดความต้องการถ่าย ระบบประสาทจะส่งสัญญาณให้รู้สึก และกระตุ้นให้ลำไส้ทำงานเพื่อขับถ่าย หากเรากลั้นอุจจาระบ่อยครั้ง หรือเป็นเวลานานจะส่งผลเสียต่อระบบขับถ่ายและสุขภาพลำไส้ในหลายด้าน
ผลกระทบจากการกลั้นอุจจาระ
- เกิดอาการท้องผูกเรื้อรัง
เมื่อกลั้นอุจจาระ อุจจาระค้างอยู่ในลำไส้ และถูกดูกน้ำกลับเข้าไปจนแข็งตัว ทำให้ขับถ่ายในครั้งถัดไปลำบากขึ้น จึงเป็นต้องใช้แรงเบ่งซึ่งยิ่งเบ่งแรงก็ยิ่งทำให้ระบบขับถ่ายเสียสมดุล
- ระบบขับถ่ายไม่เป็นเวลา
การกลั้นอุจจาระบ่อยๆ จะทำให้สมองและลำไส้ใหญ่ปรับตัวลดการส่งสัญญาณปวดถ่าย ทำให้เวลาที่ควรถ่ายจริงๆ ร่างกายไม่แสดงสัญญาณ ทำให้ถ่ายล่าช้าหรือบางครั้งรู้สึกไม่อยากถ่าย จนเกิดปัญหาท้องผูกและอาการไม่สบายท้องตามมา
- เสี่ยงริดสีดวงทวารหนัก
การอั้นและเบ่งแรงส่งผลให้หลอดเลือดบริเวณทวารหนักเกิดการโป่งพองและอักเสบจนเป็นริดสีดวง เมื่อมีริดสีดวงทวารจะทำให้เกิดอาการเจ็บปวด มีเลือดออกขณะถ่าย และในบางกรณีอาจพบก้อนเนื้อปลิ้นออกมานอกทวาร
- เพิ่มความเสี่ยงโรคมะเร็งลำไส้
การถ่ายไม่เป็นเวลา หรือท้องผูกเรื้อรัง เป็นปัจจัยที่ทำให้เกิดการสะสมของสารพิษในลำไส้ใหญ้ ส่งผลให้เยื่อบุลำไส้อักเสบและเพิ่มโอกาสเสี่ยงต่อการเกิดเซลล์มะเร็งในระยะยาว การสังเกตอาการถ่ายผิดปกติ เช่น มีเลือดปน หรือถ่ายลำบาก ควรรีบพบแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัย
ข้อแนะนำเพื่อสุขภาพลำไส้ที่ดี
- เมื่อรู้สึกอยากขับถ่าย ควรเข้าห้องน้ำทันที อย่ากลั้นไว้นาน
- ดื่มน้ำมากๆ และรับประทานอาหารที่มีกากใยสูง เช่น ผัก ผลไม้ เพื่อช่วยให้อุจจาระนุ่มและเคลื่อนตัวง่ายขึ้น
- ออกกำลังกายสม่ำเสมอเพื่อกระตุ้นการทำงานของลำไส้
- หากมีปัญหาท้องผูกเรื้อรัง ควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับคำแนะนำและการรักษาที่เหมาะสม
การกลั้นอุจจาระอาจดูเหมือนเรื่องเล็กน้อยในชีวิตประจำวัน แต่ความจริงแล้วส่งผลกระทบรุนแรงต่อระบบขับถ่ายและสุขภาพโดยรวม หากดูแลตัวเองด้วยการไม่กลั้นอุจจาระและปรับพฤติกรรมการกินอยู่ได้อย่างเหมาะสม จะช่วยให้ลำไส้แข็งแรงและสุขภาพดีในระยะยาว
