ผลตรวจสุขภาพ ตัวเลขเหล่านี้บอกอะไรคุณ?
ทุกครั้งที่ไปตรวจสุขภาพ หลายคนมักได้รับเอกสารรายงานตัวเลขมากมาย ทั้งค่าน้ำตาล ไขมัน ตับ ไต เม็ดเลือด ฯลฯ ซึ่งดูแล้วชวนให้เวียนหัว และมักจบลงด้วยการพับเก็บไว้เฉยๆ เพราะไม่เข้าใจว่าหมายถึงอะไร แต่รู้หรือไม่ว่า…ตัวเลขเหล่านี้เปรียบเสมือนภาษาลับของร่างกาย ที่กำลังสื่อสารสิ่งที่เกิดขึ้นภายในตัวเรา ทั้งความสมดุล ความเสี่ยง และแนวโน้มของโรคร้ายที่อาจแอบแฝงอยู่เงียบๆ โดยไม่แสดงอาการ การรู้จักความหมายของผลตรวจสุขภาพจะช่วยให้เราสามารถนำผลตรวจที่ได้ไปปรับใช้ในชีวิตประจำวันได้ เพราะเมื่อเรารู้เท่าทันร่างกายของตัวเอง เราก็สามารถป้องกันโรคได้ก่อนที่จะสายเกินไป
- ค่าน้ำตาลในเลือด (Fasting Blood Sugar - FBS) วัดระดับกลูโคสในเลือดหลังอดอาหารอย่างน้อย 8 ชั่วโมง
|
ค่าที่ได้ |
ความหมาย |
|
70 - 99 mg/dL |
ปกติ |
|
100 - 125 mg/dL |
เสี่ยงโรคเบาหวาน (Pre-diabetes) |
|
≥ 126 mg/dL |
เข้าข่ายเบาหวาน |
ตัวอย่าง
ถ้าคุณตื่นนอนแล้วตรวจเจอค่าน้ำตาล 112 mg/dL แปลว่าอยู่ในกลุ่มเสี่ยง ควรเริ่มปรับพฤติกรรม ลดน้ำตาลและคาร์โบไฮเดรต และออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
- การทำงานของตับ (AST/SGOT และ ALT/SGPT) เป็นเอนไซม์ที่ปล่อยออกมาจากเซลล์ตับ หากค่าสูงแสดงว่าตับอาจมีการอักเสบ หรือทำงานผิดปกติ
|
ค่าปกติ
|
AST (SGOT)
|
ALT (SGPT)
|
|
ผู้ชาย |
< 40 IU/L |
< 40 IU/L |
|
ผู้หญิง |
< 32 IU/L |
< 32 IU/L |
ค่าที่สูง อาจบ่งบอกถึง
- ตับอักเสบ (จากไวรัสหรือสารพิษ)
- ไขมันพอกตับ
- ดื่มแอลกอฮอล์หนัก
- รับประทานยาที่ส่งผลต่อตับ
แนวทางการดูแล : หลีกเลี่ยงแอลกอฮอล์ ลดอาหารมัน และปรึกษาแพทย์เพื่อหาสาเหตุที่แท้จริง
- คอเลสเตอรอลรวม (Total Cholesterol) เป็นค่ารวมของไขมันทั้งหมดในเลือด
- ค่าปกติ : ไม่เกิน 200 mg/dL
- ถ้าเกิน เสี่ยงโรคหลอดเลือดหัวใจและสมอง
หมายเหตุ : ต้องดูร่วมกับค่า HDL , LDL และไตรกลีเซอไรด์ เพื่อประเมินความเสี่ยงอย่างครบถ้วน
- HDL (ไขมันดี) ทำหน้าที่ช่วยขนไขมันส่วนเกินกลับไปกำจัดที่ตับ ป้องกันการอุดตันในหลอดเลือด
|
เพศ |
ค่าปกติขั้นต่ำ |
|
ผู้ชาย |
> 40 mg/dL |
|
ผู้หญิง |
> 50 mg/dL |
|
ค่าที่ดีที่สุด |
≥ 60 mg/dL |
HDL ยิ่งสูง ยิ่งดี
การเพิ่ม HDL ทำได้โดย : ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ , ทานอาหารไขมันดี เช่น อะโวคาโด ปลาแซลมอน
- LDL (ไขมันไม่ดี) ไขมันชนิดนี้จะสะสมตามผนังหลอดเลือด หากมีมากเกินไปจะเพิ่มความเสี่ยงโรคหัวใจและหลอดเลือด
- ค่าที่ควรเป็น : น้อยกว่า 100 mg/dL
- สูงมาก : > 160 mg/dL ถือว่าเสี่ยงสูง
แนวทางลด LDL : หลีกเลี่ยงอาหารทอด ของหวาน แป้งขัดขาว และเนื้อสัตว์ติดมัน
- ค่าการทำงานของไต (BUN และ Creatinine)
BUN (Blood Urea Nitrogen)
- ปกติ: 5 – 20 mg/dL
ค่าที่สูง อาจหมายถึงไตทำงานผิดปกติ หรือร่างกายขาดน้ำ
ค่าที่ต่ำมาก อาจเกิดจากโรคตับหรือภาวะโภชนาการไม่ดี
Creatinine
|
เพศ |
ค่าปกติ |
|
ผู้ชาย |
0.7 – 1.3 mg/dL |
|
ผู้หญิง |
0.6 – 1.1 mg/dL |
หากสูงเกิน → อาจบ่งบอกโรคไตเรื้อรัง
- เม็ดเลือดแดง (Hemoglobin - HGB) ใช้ตรวจภาวะโลหิตจาง (ซีด) หรือเลือดเข้มข้นผิดปกติ
|
เพศ |
ค่าปกติ |
|
ผู้ชาย |
13.5 – 17.4 g/dL |
|
ผู้หญิง |
12.0 – 16.0 g/dL |
Hemoglobin ต่ำ
- อาจเป็นภาวะโลหิตจาง เช่น ขาดธาตุเหล็ก
- มีเลือดออกเรื้อรัง (ประจำเดือนมากผิดปกติ , แผลในกระเพาะอาหาร)
- โรคเลือดบางชนิด เช่น ธาลัสซีเมีย
- กรดยูริก (Uric Acid) ตรวจหาความเสี่ยงโรคเกาต์ ซึ่งเกิดจากยูริกตกผลึกตามข้อต่อ ทำให้ปวด บวม แดง ร้อน
|
เพศ |
ค่าปกติ |
|
ผู้ชาย |
ไม่เกิน 7 mg/dL |
|
ผู้หญิง |
ไม่เกิน 6 mg/dL |
ยูริกสูงอาจมาจาก
- การทานอาหารที่มีพิวรีนสูง เช่น เครื่องในสัตว์ , ถั่วบางชนิด
- การดื่มแอลกอฮอล์
- โรคไตเรื้อรัง
